100. rocznica urodzin prof. Stanisława Portalskiego

W normalnych warunkach Stowarzyszenie Nowoczesna i Innowacyjna Edukacja prowadzące Młodzieżowe Centrum Kultury i Edukacji Pozaformalnej z siedzibą w Liceum Ogólnokształcącym im. Władysława Jagiełły w Płocku, którego Profesor jest patronem, wraz z innymi organizacjami i instytucjami zamierzało zorganizować szereg przedsięwzięć jubileuszowych.

Wraz ze Stowarzyszeniem Jagiellończyków, Dyrekcją Liceum (Profesor to wybitny absolwent z 1939 r., Członek Honorowy Obchodów 100-lecia Szkoły w 2006 r.), zarządami płockich szkół wyższych i przedstawicielami organizacji naukowo-technicznych uczczenie pamięci Profesora możliwe jest jedynie poprzez publikacje wspomnieniowe rozpowszechniane teleinformatycznie (strony internetowe, media elektroniczne). Sesje naukowe, spotkania, wystawy i inne formy uczczenia Profesora w 100-lecie urodzin zorganizowane zostaną wówczas, gdy skończy się epidemia. W tym jubileuszowym komunikacie przedstawiona jest skrótowo sylwetka profesora, wybitnego Patrioty, a jednocześnie skromnego człowieka, unikającego rozgłosu.

PROFESOR
STANISŁAW PORTALSKI
(1920-2011)

Profesor w murach Liceum Wł. Jagiełły

STANISŁAW PORTALSKI (1920–2011), ur. w Starej Białej koło Płocka, absolwent Państwowego Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego im. Władysława Jagiełły w Płocku (1939), doktor inżynier chemii technicznej, profesor inżynierii chemicznej na Polskim Uniwersytecie na Obczyźnie (dziekan Wydziału Nauk Technicznych 1991–2011), prezes Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie (2003–2011) i wiceprezes Światowej Rady Badań nad Polonią (1993–2011).

W latach 1933-1939 był uczniem gimnazjum i liceum im. Władysława Jagiełły i uzyskał maturę z najwyższym wynikiem. Brał udział w kampanii wrześniowej, został internowany w Rosji i z armią Andersa przedostał się do Anglii.

Zdjęcie zrobione w Cranwell w RAF

Po ukończeniu Szkoły Podchorążych w Szkocji został odkomenderowany do angielskiej Szkoły Oficerskiej Łączności (Sigal Officers School) w Cranwell, którą ukończył z najlepszym wynikiem.

Po wojnie rozpoczął eksternistyczne studia na Wydziale Chemii na Uniwersytecie Londyńskim, gdzie uzyskał stopień BSc (Bachelor of Science). Ukończył również Inżynierię Chemiczną na Polish Uniwersity College (PUC). Następnie zdał egzamin naukowy inżyniera polskiego przy Radzie Akademickich Szkół Technicznych w Londynie (RAST).

W 1950 r. został asystentem na swojej macierzystej uczelni Polskim Uniwersytecie na Obczyźnie a w dwa lata później po likwidacji przez Brytyjczyków PUC asystentem na Battersea Polytechnic w Londynie, gdzie w 1960 r. obronił doktorat, otrzymując tytuł głównego wykładowcy (Principal Lecturer).

Od 1964 r. aż do przejścia na emeryturę w 1985 r. pracował jako wykładowca na University of Surrey w Guildford.

W latach 1987–1999 prof. Stanisław Portalski był redaktorem naczelnym Rocznika Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie, a w latach 1999–2003 sekretarzem generalnym PTNO. Po śmierci Edwarda Szczepanika ostatniego premiera Rządu RP na Uchodźstwie objął w 2003 r. funkcję prezesa tej instytucji.

Od 1993 r. był wiceprezesem Światowej Rady Badań nad Polonią. Prof. Stanisław Portaski jest autorem ponad 20 artykułów naukowych, opublikowanych w międzynarodowych pismach inżynierskich.

W końcowych latach swojego pracowitego i obfitującego w liczne osiągnięcia naukowe i organizacyjne życia współpracował także z Towarzystwem Naukowym Płockim. W dniu 5 lipca 2007 roku w siedzibie Towarzystwa wygłosił odczyt „Polska nauka i szkolnictwo wyższe na obczyźnie". W spotkaniu, które powiązane było także z promocją książki wspomnieniowej napisanej przez Leszka Skierskiego, a opisującej życie Profesora, wzięli udział członkowie Sekcji Pedagogicznej TNP oraz licznie zgromadzeni mieszkańcy Płocka. Profesor publikował także w „Notatkach Płockich" kwartalniku Towarzystwa Naukowego Płockiego. W 2007 roku został zrealizowany firn "Wspomnienia Profesora Stanisława Portalskiego" w reżyserii Mariusza Portalskiego i przekazany do Archiwum Państwowego w Płocku.

Sesja w Towarzystwie Naukowym Płockim w 2007 roku

Z sympatią wspominał lata szkolne, był honorowym i jednocześnie najstarszym absolwentem uczestniczącym w Zjeździe z okazji 100-lecia Jagiellonki w 2006 roku.

Szkoła stara się podtrzymać pamięć o Profesorze Stanisławie Portalskim, jego życiu i dokonaniach. W czasie uroczystości żałobnej po śmierci Profesora, która miała miejsce w Starej Białej, swój hołd złożyli zmarłemu przedstawiciele społeczności szkolnej i Towarzystwa Naukowego Płockiego. W dniu 6 lutego 2012 roku w auli Liceum Ogólnokształcącego im. Władysława Jagiełły miała miejsce sesja naukowa poświęcona Profesorowi Stanisławowi Portalskiemu. Dla uczczenia pamięci i dokonań Profesora, który z pewnością może być zaliczony w poczet najznamienitszych absolwentów Szkoły, postanowiono wówczas ufundować tablicę pamiątkową wmurowaną w holu budynku szkolnego. Tablica została odsłonięta w dniu 8 listopada 2013 roku.

Myśli Profesora:

„Po wojnie nie wróciłem do Polski, bo wiedziałem jak będzie wyglądał kraj, który dostał się w łapy Stalina".

„Na temat ówczesnej władzy wołałem się publicznie nie wypowiadać. Poza tym, czułem się zawsze Polakiem. I dalej nim jestem. Nie straciłem ani mowy, ani polskości, ani wiary."

„Moją Ojczyzną zawsze była i jest Polska".

„Ojczyzna jest jedna, ale dom jest tam, gdzie żyjemy i jest nam dobrze".

Ordery i odznaczenia:

• Doktorat honoris causa Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie
• Medal Lotniczy Polski i Air Force Medal Angielski – za służbę w lotnictwie w czasie II wojny światowej w Anglii
• Krzyż Wojny Obronnej – za kampanię wrześniową od Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego
• Krzyż Zesłańców Sybiru
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (Polonia Restituta) – za pracę naukową i społeczną od Prezydenta RP na Uchodźstwie Ryszarda Kaczorowskiego (1989)
• Order Papieski „Bene Merenti" – za działalność w Kościele Katolickim
• Złoty Krzyż Zasługi Polskiej Misji Katolickiej od delegata ds. duszpasterstwa emigracji polskiej abpa Szczepana Wesołego
• Srebrny Krzyż Zasługi – za pracę społeczną w Kościele Polskim na Emigracji od Prymasa Polski kardynała Józefa Glempa
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski od Prezydenta Komorowskiego (pośmiertnie)

Więcej informacji w wyszukiwarce google oraz książce autorstwa Leszka Skierskiego „Wspomnienia Jagiellończyka” wydanej i kolportowanej przez Stowarzyszenie Jagiellończyków.